Scandal đến với ông Herbert Diess, Giám đốc điều hành (CEO) Tập đoàn Volkswagen lừng danh nước Đức, thật khá bất ngờ. Trong một sự kiện diễn ra tại trụ sở Volkswagen, phát biểu trước công nhân viên, ông đã dùng cụm từ “Ebit macht frei” để đề cập đến ý tưởng “sự tự do mang sức mạnh tài chính cho thương hiệu Volkswagen”.
Song chẳng may cho ông, nhiều người phát hiện ra câu nói của ông gần trùng khớp với khẩu hiệu “Arbeit Macht Frei” có nghĩa là “lao động mang lại cho bạn sự tự do” rất phổ biến, từng được Đức Quốc xã treo trước cổng trại tập trung lừng danh Auschwitz trong Thế chiến II (1939-1945).
Câu nói của Diess làm dấy lên một làn sóng phản đối rầm rộ, cho rằng ông cố ý nhắc lại khẩu hiệu của Hitler, kẻ gây ra cuộc chiến tranh khủng khiếp trong lịch sử loài người. Sự lên án này không phải không có lý do. Hãng Volkswagen được thành lập năm 1937, là một phần trong ý tưởng của Hitler nhằm tạo điều kiện cho mỗi gia đình người Đức có một ôtô. Trong Thế chiến II, Volkswagen chế tạo xe cho quân đội Đức, sử dụng hơn 15.000 công nhân lấy từ các trại tập trung gần trụ sở hãng tại Wolfsburg.
Chính trong thời gian này, khẩu hiệu “Arbeit Macht Frei” được thường xuyên sử dụng để quảng bá cho chính sách lao động của Đức Quốc xã. Thời gian gần đây, Volkswagen công bố mức lợi nhuận hằng năm đạt 12 tỉ euro cho dù đã phải chi ra một khoản tiền khá lớn để bồi thường cho scandal xả khói “Dieselgate”.
Tuy nhiên, tập đoàn này cũng công bố một kế hoạch cắt giảm 7.000 lao động vì chuyển hướng sản xuất ôtô chạy điện, cần ít lao động hơn so với sản xuất ôtô chạy xăng, dầu.
Trước những lời tố cáo đã cố ý nhắc lại khẩu hiệu của Đức Quốc xã, ông Herbert Diess, CEO của Tập đoàn Volkswagen đã công khai xin lỗi công chúng vì đã “chọn chữ một cách đáng tiếc”.
Nếu trong quá trình ra đời và hoạt động của Volkswagen, không có mối liên hệ nào với phong trào của Hitler thì có lẽ vấn đề không có gì nghiêm trọng, song do những chi tiết nêu trên, mọi phát biểu của các giới chức lãnh đạo tập đoàn này đều được soi kỹ.
Theo các nhà bình luận, đây là dịp để các nhà quản lý rút kinh nghiệm sâu sắc khi công bố trước công luận những vấn đề liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp mình phụ trách.