Anh Minh Kha (Quận Tân Bình – Tp.HCM): Tôi mới mua ôtô và muốn gắn thêm cản bảo vệ trước và sau cho xe. Xin hỏi, trong trường hợp này CSGT có xử phạt không?
Anh Minh Kha thân mến!
Welovecar nhận được nhiều thắc mắc và hai luồng ý kiến trái chiều từ phía bạn đọc. Nhiều người cho rằng bị phạt là chính xác vì thay đổi kết cấu, kích thước của xe. Nhưng số độc giả khác lại nghĩ không thể phạt vì không ảnh hưởng tới an toàn giao thông, đồng thời cơ quan đăng kiểm không phản ánh gì thì việc được chạy là bình thường.
Theo quy định tại Khoản 9, Điều 30, Nghị định 46 quy định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt thì việc lắp cản ôtô trước và sau có thể bị xử phạt lên tới 8 triệu đồng đối với cá nhân và 16 triệu đồng đối với tổ chức. Cụ thể:
Điều 30: Xử phạt chủ phương tiện vi phạm quy định liên quan đến giao thông đường bộ
Khoản 9: Phạt tiền từ 6 triệu đồng đến 8 triệu đồng đối với cá nhân, từ 12 triệu đồng đến 16 triệu đồng đối với tổ chức là chủ xe ôtô, máy kéo, xe máy chuyên dùng và các loại xe tương tự xe ôtô thực hiện một trong các hành vi sau đây:
Điểm a: Tự ý thay đổi tổng thành khung, tổng thành máy (động cơ), hệ thống phanh, hệ thống truyền động (truyền lực), hệ thống chuyển động hoặc tự ý cải tạo kết cấu, hình dáng, kích thước của xe, thùng xe hoặc tự ý lắp thêm, tháo bớt ghế, giường nằm (đối với xe khách) không đúng thiết kế của nhà sản xuất hoặc thiết kế cải tạo đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; tự ý thay đổi tính năng sử dụng của xe.
Với bất kỳ chiếc ôtô nào được lưu hành trên thị trường, nhà sản xuất cũng đã có những tính toán cụ thể để đảm bảo tính an toàn lẫn thẩm mỹ của xe. Vì vậy, việc lắp thêm các chi tiết bảo vệ là không cần thiết.
Như vậy, việc thay đổi kết cấu, hình dáng, bố trí bộ phận của xe cơ giới như đã nêu trên thì chủ xe phải thực hiện trình tự, thủ tục cải tạo tại Cơ quan đăng kiểm theo hướng dẫn tại Thông tư 85/2014/TT-BGTVT để làm thủ tục cải tạo xe cơ giới. Xe cơ giới sau khi cải tạo phải được đơn vị kiểm định cấp giấy chứng nhận cải tạo.
Trường hợp chủ xe gắn thêm khung bảo vệ cản sau khi chưa được Cơ quan đăng kiểm cấp giấy chứng nhận cải tạo mà vẫn lưu thông trên đường bộ là vi phạm quy định về cải tạo xe và bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định ở nghị định 171/2013 về xử phạt vi phạm hành chính trong giao thông đường bộ.
Đại diện Cục đăng kiểm Việt Nam cho biết, Cục đăng kiểm sẵn sàng chứng nhận kiểm định cho những xe có gắn thêm bộ phận để bảo vệ an toàn cho xe, nhưng những bộ phận đó phải nằm trong gói cung cấp tùy chọn của hãng xe, không ảnh hưởng tới an toàn của xe lắp cũng như những phương tiện khác khi lưu thông trên đường.
Nếu sau khi đăng kiểm chủ xe mới gắn thêm những bộ phận như khung bảo vệ cản sau, làm thay đổi kích thước tổng thể của xe (chiều dài, rộng, cao, khoảng sáng gầm) thì CSGT phạt theo luật là chính xác. Hiện nay sổ đăng kiểm có hình ảnh kèm theo của xe nên cơ sở để phạt càng chắc chắn.
Các hãng xe ở Việt Nam như Thaco, Honda, Hyundai… đều cho biết, hãng không cung cấp các gói tùy chọn làm thay đổi kích thước. Nếu có những bộ phận đặc thù làm thay đổi kích thước tiêu chuẩn như thanh ray chở hàng trên nóc xe thì những phần thêm này đều nằm trong gói cung cấp của mỗi phiên bản ngay từ ban đầu, được thể hiện trên sổ đăng kiểm.
Như vậy, tổng hợp lại nếu những bộ phận lắp thêm trên xe như bảo vệ cản sau, làm thay đổi kích thước, kết cấu của xe, nhưng không được thể hiện trong sổ đăng kiểm thì CSGT có quyền phạt.
Tuy nhiên, ý kiến của cơ quan đăng kiểm cũng như các chuyên gia giao thông cho biết, cần có cái nhìn và quy định thông thoáng hơn về việc gắn thêm các bộ phận trên xe. Ở những nước tiên tiến, chủ xe có thể gắn thêm giá chở đồ, khung bảo vệ để phục vụ nhu cầu mà không bị phạt, miễn là những thay đổi này nằm trong một giới hạn cho phép.
Từ thực tế sử dụng và phân tích ảnh hưởng, các chuyên gia cho rằng cơ quan thẩm quyền nên nới lỏng quy định, sao cho phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng hàng ngày của người dân đồng thời không ảnh hưởng đến an toàn, mỹ quan.
Chẳng hạn các bộ phận gắn thêm không được khiến kích thước xe tăng thêm quá 50mm hay 60mm, 70mm, khi đó người dùng có cách để bảo vệ chiếc xe mới của mình được an toàn hơn.